O director xeral de Gradiant lembra o gran potencial de socio innovador que ten o centro para as empresas

Esta semana abriuse a convocatoria para o programa Conecta PEME da Axencia Galega de Innovación (GAIN), dotado con 12 millóns de euros procederes de fondos europeos FEDER. Esta programa, para quen non o saiba, sitúase na liña de Innterconecta pero cunha particularidade a ter moi en conta: as achegas de Conecta PEME diríxense principalmente, como o seu propio nome indica, ás pequenas e medianas empresas galegas. Para optarmos a estas axudas de fortalecemento da innovación, os consorcios terán que contar co apoio dun centro tecnolóxico. En base a a isto, un dos principais dos nosos centros, Gradiant, púxose a disposición de aspirantes e interesados poñendo en xogo a súa ampla experiencia en proxectos da devandita índole. Así nolo conta Fernando Pérez, director xeral de Gradiant, na entrevista que reproducimos a continuación, achegada polo propio centro. Nela, Pérez tómalle o pulso á situación actual da I+D na nosa terra e fai fincapé no importante papel que xogan e deberan xogar os centros tecnolóxicos na devandita tarefa de fomentar e fortalecer a innovación empresarial.
-Cales son as principais diferenzas entre as dúas liñas de fondos, Innterconecta e Conecta PEME?
-É unha convocatoria moi similar, digamos que a principal diferenza é a tipoloxía de empresas que poden participar, neste caso falamos de PEME. Tamén cambian as cantidades mínimas de participación das empresas, que se reducen. Polo demais, a filosofía e a estrutura de ambas as convocatorias é moi semellante.
-En canto aos Innterconecta, Gradiant ten unha ampla experiencia, se cadra maior se nos circunscribimos a centros tecnolóxicos de Galicia?
-Así é. Na primeira convocatoria, nós tivemos un éxito moi importante en canto aos proxectos que presentamos, e na segunda mesmo nos foi moito mellor. Presentamos moitísimos proxectos, e entre ambas as edicións fomos un dos centros tecnolóxicos que participa en máis, se non o que máis. Pero ademais, adoitamos participar nestas convocatorias con máis dunha empresa. De media, con dúas empresas por proxecto. De modo que o número de contratos con empresas é moi alto.
-Cal pode ser o papel de Gradiant en canto a estes Conecta PEME?
-Diría que mesmo podemos ser aínda máis útiles do que fomos nas convocatorias dos Innterconecta. E explícome: nesta convocatoria, unha empresa grande fai as veces de tractora. Estas empresas grandes, ou ben xa teñen un departamento de I+D propio, ou ben teñen o seu propio persoal encargado da xestión do I+D. En canto a Conecta PEME adoitamos falar de empresas que non teñen un departamento de I+D de seu, aínda que nalgúns casos si que hai empresas cun compoñente de investigación importante -dado que son empresas tecnolóxicas que naceron a partir dunha idea, son unha spin-off, ou xurdiron da iniciativa dun emprendedor. Ao final, iso é o que fai que o proxecto sexa financiado. Non esquezamos que falamos de proxectos de desenvolvemento tecnolóxico. Ten que haber un compoñente de desenvolvemento tecnolóxico no proxecto, porque se non, non serán considerados elixíbeis.
-A crise bate forte, pero centros como Gradiant están constantemente a publicar ofertas de emprego, incorporando novas áreas, emprendendo novos proxectos. Estamos ante unha nova forma de facer I+D? Os centros tecnolóxicos son o futuro do I+D?
-Coido que a fórmula do centro tecnolóxico é moi axeitada para a realización do I+D. O que facemos aquí pode acabar no mercado moito antes que a investigación que se fai nas universidades. Até certo punto é lóxico que nestes tempos que corren desde os poderes públicos entendan que agora mesmo convén apostar polos centros tecnolóxicos. No futuro, estes deberían seguir co seu labor de trasladar o coñecemento ao mercado. É o que facemos en Gradiant. E estamos a ter éxito baseándonos niso, precisamente. Isto non quere dicir, por suposto, que a investigación que se fai nas universidades non teña sentido, todo o contrario. O importante é que a investigación que se fai nos campus se centre de verdade na xeración de coñecemento novo, e que se deixe o labor de desenvolvemento tecnolóxico para os centros... Porque pretender cubrir todo ese espectro que chamamos I+D+i nunha soa institución é unha quimera. Nós podemos achegar ese espazo intermedio que é precisamente o que máis se demanda nestas situacións de crises. A contorna non aconsella facer investimentos a moi longo prazo, eses investimentos que teñen que ver coa i maiúscula, da investigación. Creo que polo menos nesta época que estamos a vivir, apostar máis polo desenvolvemento tecnolóxico ten máis sentido, na medida en que estamos a ter ciclos de mercado moito máis curtos. Claro que isto non quere dicir que se deba de acurtar a investigación nas universidades, iso sería un gran erro.
-Por que?
-Porque estariamos a matar o coñecemento sobre o que no futuro traballaremos. É como unha especie de cinta transportadora: colocamos no inicio o coñecemento e este vai filtrándose... Ao final chega o desenvolvemento tecnolóxico. E temos que alimentar esa cinta.
-As PEME son o motor da economía galega e española, e desde Gradiant insisten moito no seu papel de partner...
-Porque coido que é moi importante. Da mesma maneira que antes dicía que todo o espectro da I+D+i non pode cubrilo unha soa institución, desa mesma maneira tampouco podemos pretender que unha PEME cubra soa todo ese traxecto que vai desde a xeración do concepto do produto até a súa posta en valor, pasando pola chegada ao mercado. Todo ese camiño é ben complexo de cubrir para unha PEME, e entendo que este tipo de empresas necesitan socios estratéxicos que lles axuden a cubrir toda esa variedade de tarefas que deben realizar.
-En concreto, o I+D?
-No caso da parte de desenvolvemento tecnolóxico, de I+D, nós podemos ser ese socio tecnolóxico. E en moitos casos xa a estamos a ser ese socio. Podemos ser ese apoio tecnolóxico que axuda á empresa a despreocuparse en parte da xeración deses produtos e así poder concentrarse máis en abrir mercados, en pór eses desenvolvementos que se fixeron aquí en valor, e demais.
-Como se presenta o curso?
-Aínda que é certo que o noso curso propiamente devandito comeza en xaneiro, o resto do ano preséntase ben. Tivemos un éxito moi grande nos Innterconecta e como é normal estamos moi satisfeitos co traballo que fixemos; e agora aparece esta convocatoria Conecta PEME, na que temos depositadas moitas ilusións. Pero sobre todo, estamos a ver xa que algunhas das nosas investigacións das que conservamos a propiedade intelectual están xa a producir retornos por venda de licenzas. Sempre dixemos que xerar ingresos recorrentes a partir de desenvolvementos que levamos a cabo aquí debe formar parte do noso futuro. Aínda que Gradiant é unha fundación sen ánimo de lucro, os beneficios que obtén da súa actividade reinvestímolos na xeración de propiedade intelectual que debe de producir retornos chegado o intre, para que o centro siga funcionando e para que as empresas e a sociedade síganse beneficiando do que aquí facemos.